مالیات تکلیفی چیست و شامل چه کسانی می شود؟

آیا می دانید مالیات تکلیفی چیست؟ و شامل چه کسانی می شود ؟ مالیات در هر وضعیت برای پرداخت یک وظیفه همگانی می باشد و مودیان حقیقی و حقوقی بایستی نسبت به پرداخت آن اهتمام جدی از خود نشان دهند. اجاره و اجاره نشینی دردسر های خود را دارد و در این رابطه دوطرفه بین مالک و مستاجر ردپای سازمان امور مالیاتی نیز به عنوان طرف قانونی سوم رابطه دیده می شود. از این رو در خلال رخ دادن یک واقع مالی قطعا در هر کشوری سهم سازمان امور مالیاتی به صورت ویژه از قبل پیش بینی شده است.

به طور کلی مالیات ها از مهم ترین ابزار های دولت برای کسب درآمد و هزینه های کشور است. مالیات تکلیفی در لغت به معنی انجام دادن یک وظیفه یا تکلیف است. در نتیجه می‌ توان گفت هدف از این مالیات ، پرداخت مالیاتی است که بر عهده افراد مشخصی در کشور می باشد. مالیات تکلیفی به مالیاتی می‌ گویند که وظیفه پرداخت نمودن آن به سازمان امور مالیاتی به عهده فرد دیگری به غیر از فرد پرداخت کننده است.

به طور مثال مالیاتی که از حقوق کارگران به عنوان مالیات کسر می شود توسط کارفرما به سازمان امور مالیاتی پرداخت می گردد. بنابراین می توان گفت عملا در سه نوع شخص وجود دارند؛ مالیات، اشخاص ثالث و فردی به عنوان کارفرما که باید مالیات را پرداخت کند. در این مقاله قصد داریم اطلاعات جامع و کاملی درباره مالیات تکلیفی و انواع آن در اختیار شما قرار دهیم. پس با ما همراه باشید.

ماهیت مالیات تکلیفی اجاره چیست؟

اگر بخواهیم به سوال ماهیت مالیات تکلیفی اجاره چیست پاسخ دهیم بایستی بگوییم که اجاره دادن ملک شخصی شامل کسب درآمد از املاک و مستغلات می شود و یک نوع شغل و رویداد مالی به حساب می آید و مطابق با قوانین مالیاتی نیز هر رویداد مالی که در ازای ارائه خدمات و یا ارائه یک کالا صورت بگیرد، شامل قانون پرداخت مالیات می باشد و بخشی از سود آن رویداد سهم سازمان امور مالیاتی کشور می گردد.

به زبان ساده تر مالیات تکلیفی اجاره، مالیاتی است که در ازای اجاره املاک و مستغلات از مستاجرین اخذ می شود. منتها سازمان امور مالیاتی به صورت مستقیم این مالیات را دریافت نمی کند و به شکل کاملا غیر مستقیم از مالک ملک این مالیات اخذ می گردد.

مدل های مختلف مالیات تکلیفی

مالیات تکلیفی انواع مختلفی دارد که عبارتند از :

• مالیات حقوق
• مالیات تکلیفی اجاره املاک و مستغلات
• مالیات تکلیفی مضاربه
• مالیات تکلیفی حق الوکاله
• مالیات تکلیفی شخص حقوقی خارجی و شرکت ها و نهاد های مقیم خارج
• مالیات تکلیفی پزشکان
• مالیات تکلیفی شرکت های بیمه
• مالیات تکلیفی مدیران تسویه اشخاص حقوقی
• مالیات تکلیفی منافع بلاعوض اموال
• مالیات تکلیفی خرید و فروش سهام

مالیات تکلیفی حق و حقوق

در هر مجموعه ای که عده ای از کارگران و کارمندان برای تامین زندگی خود کار می کنند، ما به ازای کار انجام شده حقوق مشخصی پرداخت می شود و پیش از پرداخت حقوق توسط کارفرمای کارگران مالیات تکلیفی حق و حقوق به صورت خودکار از حقوق کارگران و کارمندان کسر شده و سپس حقوق ایشان پرداخت می شود. از این رو کارفرما در جایگاه مودی حقوقی مالیات کسر شده را به حساب سازمان امور مالیاتی واریز می نماید.

مالیات تکلیفی اجاره املاک و مستغلات

یکی از انواع این مالیات اجاره املاک است. بر اساس موضوع تبصره ۹ ماده ۵۳ قانون مالیات های مستقیم، مستاجر باید میزان مالیات تکلیفی را محاسبه، کسر و نسبت به پرداخت آن به سازمان امور مالیاتی اقدام می نماید. لازم به ذکر است که تنها از املاکی مالیات تکلیفی اجاره املاک گرفته می شود که توسط یک شخص حقوقی ملک به اجاره رفته باشد.

مالیات اجاره املاک و مستقلات جزو مهمترین مالیات های رایج در حوزه املاک می باشد که مالکین کسب و کار ها می بایست پرداخت نمایند. این مالیات از آن دست مالیات هایی است که دولت از درآمد مودیان دریافت می کند و اصولا جزئی از قوانین مالی و مالیاتی فی ما بین موجر و مستاجر در نظر گرفته می شود.

مالیات تکلیفی مضاربه

بر اساس موضوع ماده ۱۰۲ قانون مالیات های مستقیم، عامل یا همان مضارع باید مالیات را نسبت به سهم صاحب سرمایه پرداخت نماید. مضاربه یک قانون است که درباره طرفین قرارداد کاربرد دارد. در این قرارداد یک طرف تامین نقدی شراکت را برعهده دارد و طرف مقابل به ازای دریافت وجه باید طرف اول را در سود حاصل از تجارت خود شریک کند.

بر اساس این قانون مالیات تکلیفی بر عهده شخصی می باشد که پول نقد را دریافت کرده است. توجه داشته باشید که اگر تامین کننده وجه نقد بانک باشد بر اساس ماده ۱۰۱ قانون مالیات های مستقیم پرداخت مالیات برای آن لازم نیست.

مضاربه در بیان ساده به معنی «کار از من و سرمایه از تو» می باشد، یعنی دو فرد حقیقی و حقوقی که بر مبنای یک تعهد مشترک اقدام به همکاری اقتصادی می نمایند. شخصی سرمایه را فراهم می آورد و شخص دیگر مسئولیت انجام کار را برعهده می گیرد.

در این بین مالیات  مضاربه به وجود می آید که پرداخت آن برعهده کننده کار است و او می بایست مالیات سود حاصل از درآمد خود را از انجام آن کار پرداخت نماید و در عین حال سودی را که بابت سرمایه گذاری به شخص سرمایه گذار انتقال می دهد شامل مالیات در نظر گرفته و از آن مالیات تکلیفی مضاربه را کسر نماید.

مالیات تکلیفی حق الوکاله

مالیات تکلیفی حق الوکاله مالیاتی است که براساس عملکرد اقتصادی کسب و کار وکلا تعیین و اخذ می گردد. این مالیات بر مبنای مبلغ دستمزد قراردادی که وکلا برای موکلین خود به عنوان حق الوکاله تعریف می نمایند، تعیین می شود. شانه خالی کردن از پرداخت مالیات تکلیفی حق الوکاله برای مودیان مالیاتی بیست درصد جریمه دارد. در ارگان های دولتی مالیات وکلای ارگان های رسمی از دستمزد حق الوکاله وکیل کسر می گردد.

مالیات تکلیفی شخص حقوقی خارجی و شرکت ها و نهاد های مقیم خارج

هر شرکت خارجی برای سرمایه گذاری در کشور می بایست دفتر رسمی دایر نماید و مطابق با قوانین موجود در ایران شرایط راه اندازی دفاتر رسمی را به خوبی رعایت کند. در ازای فعالیت های اقتصادی و سرمایه گذاری در ایران توسط شرکت های خارجی درآمد مشخصی حاصل می شود که کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی مطابق با قوانین کشور مانند شرکت ها و مودیان ایرانی می بایست مالیات فعالیت اقتصادی خود را پرداخت نمایند.

[su_note]حتما بخوانید : بهترین و جدیدترین راه های فرار مالیاتی قانونی[/su_note]

مالیات تکلیفی پزشکان

طبق تبصره ۶ قانون بودجه که در سال ۹۸ به تصویب رسید. تمامی مراکز درمانی از جمله درمانگاه ها، بیمارستان ها و مطب های پزشکی که به صورت دولتی و خصوصی مشغول به فعالیت هستند، باید ۱۰ درصد از حقوق پزشکان را از میزان دستمزد آن ها کم کرده و به عنوان مالیات پزشکان به سازمان مالیاتی کشور پرداخت کنند.

مالیات تکلیفی شرکت های بیمه

مالیات تکلیفی شرکت های بیمه شامل کلیه مبالغ پرداختی بابت انواع بیمه های عمر و زندگی به شرکت های بیمه می باشد که براساس قرارداد های منعقد شده فی مابین شرکت های بیمه و مشتریان، شرکت بیمه در ازای بیمه بیمه شوندگان ذینفع حق بیمه پرداختی می باشد. سازمان امور مالیاتی نیز مالیات تکلیفی شرکت های بیمه را که توسط این شرکت ها از مشتریان بیمه شونده دریافت گردیده، دریافت می نماید. موسسات بیمه براساس قانون مکلف به پرداخت مالیات تکلیفی شرکت های بیمه می باشند.

مالیات تکلیفی مدیران تصفیه اشخاص حقوقی

هر شرکتی که به مرحله انحلال برسد، مدیران آن دیگر سمتی در شرکت ندارند و به دلایل مختلف مانند کار های ناتمام شرکت و یا مطالبات و … فرد و یا افرادی را مسئول رسیدگی به کارهای عقب مانده شرکت برای شرایط پس از انحلال می نمایند که به این فرد یا افراد مدیر، مدیران تسویه می گویند.

از این رو مدیر و یا مدیران تصفیه به عنوان یک شخص معتمد و مطمئن مسئولیت پرداخت مالیات شرکت منحل شده را برعهده می گیرد. سازمان امور مالیاتی مطابق با قوانین و مقررات موجود کلیه مالیات تکلیفی شرکت های منحل شده را از مدیران تصفیه (اشخاص حقیقی و حقوقی) دریافت می نماید.

مالیات تکلیفی منافع بلاعوض اموال

برای توضیح مالیات تکلیفی منافع بلاعوض ابتدا می بایست تعریف کنیم که منظور ما از منافع بلاعوض چیست؟ و در پاسخ می بایست گفت که منافع مالی ای که به طور دائم و یا به صورت بلاعوض به دیگران واگذار شود و شخص حقیقی و یا حقوقی دریافت کننده اموال بایستی مطابق ماده ۱۲۳ قوانین مالیاتی اقدام به پرداخت سالیانه مالیات این منافع نماید. به این نوع مالیات مالیات تکلیفی منافع بلاعوض اموال می گویند.

مالیات تکلیفی خرید و فروش سهام

مالیات تکلیفی خرید و فروش سهام، مالیاتی است که توسط کارگزاران بورسی از معاملات روزمره معامله گران بورسی کسر گردیده و به موجب قانون به حساب سازمان امور مالیاتی واریز می شود. این مالیات در بازار های بورس و فرابورس بر روی معاملات به میزان نیم درصد از مبلغ هر معامله اعمال می شود.

شیوه اخذ مالیات تکلیفی

اصولا سازمان امور مالیاتی کشور مالیات تکلیفی را به صورت کاملا غیر مستقیم اخذ می نماید و این شیوه برای دریافت مالیات توسط نهاد مالیاتی به صورت کامل اجرا می شود؛ منتها در کسب و کار های پر جمعیت که کارکنان زیادی در آنجا مشغول به کار هستند، کارمندان یک به یک اقدام به پرداخت مالیات نمی نمایند و پرداخت کل مالیات کارکنان هر مجموعه برعهده اشخاص حقیقی و حقوقی مسئول آن مجموعه می باشد و کارفرمای مربوطه از محل حقوق پرداختی مالیات تکلیفی کارکنان را نیز به سازمان امور مالیاتی پرداخت می نماید.

چگونگی پرداخت مالیات تکلیفی

همان طور که می‌ دانید با کمی غفلت در پرداخت مالیات های تکلیفی ممکن است مشمول جرائمی از طرف سازمان امور مالیاتی کشور شوید. بهتر است در موعد سالانه با پر کردن اظهار نامه مالیات تکلیفی از پرداخت هزینه های سنگین به عنوان جریمه خودداری کنید. به یاد داشته باشید که اساسی ترین راه برای انجام امور انواع مالیات های تکلیفی استفاده از مشاوران مالیاتی حرفه ای و با تجربه است که بهترین راه حل های ممکن را در اختیار شما قرار می دهند.

به طور کلی نمی توان میزان مشخصی برای مالیات های تکلیفی تعیین کرد. زیرا با انواع مختلفی از این نوع مالیات رو به رو هستید که قانون گذار بر اساس قوانین مشخصی آن را برای اشخاص حقیقی و حقوقی تعیین می کند. برای پیگیری امور پرداخت مالیات خود به شعب سازمان امور مالیاتی مراجعه کنید. بسیاری از کسب و کار ها از نرم افزار های حسابداری و مالی استفاده می‌ کنند تا پاسخگوی تمامی امور مالیاتی و حسابداری آن ها باشد.

همان طور که می دانید سهل انگاری در انجام امور مالیاتی ممکن است افراد را با جرایم سنگین مالیاتی مواجه سازد. مالیات های تکلیفی نیز از این قاعده مستثنی نیستند و در صورت ارائه نکردن اظهار نامه این مالیات جرایمی برای آن در نظر گرفته می شود. در نظر داشته باشید که شما حتی در صورتی که این مالیات را از مودیان دریافت نکرده باشید؛ در صورت عدم پرداخت آن مالیات شما نیز به اندازه او در این امر مقصر هستید و باید جریمه پرداخت کنید.

لازم به ذکر است که پرداخت نکردن به موقع این نوع از مالیات مشمول ۱۰ درصد از میزان مالیات پرداخت نشده خواهد شد. به علاوه اینکه به ازای هر ماه دیر کرد در پرداخت مالیات، دو و نیم درصد به میزان آن اضافه می شود. همان طور که می دانید این میزان بسیار قابل توجه است. در کنار همه موارد گفته شده در نظر داشته باشید که اگر سازمان امور مالیاتی شکایت کند، ممکن است مجازات درجه ششم را شامل شود که حدود شش ماه تا دو سال حبس تعزیری محکوم می باشد.

برگ تشخیص مالیات تکلیفی چیست ؟ (آموزش آنلاین)

کلام آخر

مالیات تکلیفی نوعی از مالیات است که سازمان امور مالیاتی به صورت غیر مستقیم از کسب و کار ها و مودیانی حقیقی و حقوقی اخذ می نماید. این نوع مالیات انواع مختلفی دارد که شامل :

• مالیات حقوق
• مالیات تکلیفی اجاره املاک و مستغلات
• مالیات تکلیفی مضاربه
• مالیات تکلیفی حق الوکاله
• مالیات تکلیفی شخص حقوقی خارجی و شرکت ها و نهاد های مقیم خارج
• مالیات تکلیفی پزشکان
• مالیات تکلیفی شرکت های بیمه
• مالیات تکلیفی مدیران تسویه اشخاص حقوقی
• مالیات تکلیفی منافع بلاعوض اموال
• مالیات تکلیفی خرید و فروش سهام

می باشد.

در این مقاله سعی کردیم اطلاعات کاملی درباره مالیات تکلیفی در ختیار شما قرار دهیم. همان طور که گفته شد محاسبه این نوع مالیات برای هر کسب و کاری متفاوت بوده و مبلغ مشخصی را نمی توان برای آن در نظر گرفت. با این حال اگر به محاسبه این مالیات نیاز دارید؛ بهتر است از یک تیم استانداری و مسلط به قوانین مالیات کمک بگیرید.

در نظر داشته باشید که پرداخت این نوع از مالیات ها بر عهده کار فرمایان است. بنابراین امور محاسبه آن را نیز کار فرما انجام می دهد. توجه داشته باشید که ممکن است با بی توجهی و سهل انگاری شما مشمول جریمه‌ های سنگینی از سمت سازمان امور مالیاتی کشور شوید. از توجه و همراهی شما سپاسگزاریم.

سوالات متدوال درباره مالیات تکلیفی

1. مالیات تکلیفی چیست؟
   • مالیاتی است که به صورت مستقیم توسط سازمان امور مالیاتی از مودیان و کارفرمایان اخذ می شود.
2. این مالیات شامل چه کسانی می شود؟
   • شامل اشخاص حقیقی و حقوقی ای که مالکین کسب و کار ها می باشند و اصولا بخشی از نیروی کار زیر چتر فعالیت های اقتصادی ایشان، کار و خدمات ارائه می دهند.
3. مدل های مختلف مالیات تکلیفی به چند دسته تقسیم می شوند؟
   • به ۱۰ دسته که عبارتند از :
     • مالیات حقوق
     • مالیات تکلیفی اجاره املاک و مستغلات
     • مالیات تکلیفی مضاربه
     • مالیات تکلیفی شخص حقوقی خارجی و شرکت ها و نهاد های مقیم خارج
     • مالیات تکلیفی پزشکان
     • مالیات تکلیفی شرکت های بیمه
     • مالیات تکلیفی مدیران تسویه اشخاص حقوقی
     • مالیات تکلیفی منافع بلاعوض اموال
     • مالیات تکلیفی خرید و فروش سهام